آلومینیوم ایران

وقتی در سال 1348 نخستین احیاگر و اسملتر آلومینیوم خاورمیانه در شهر اراک تولید شمش آلومینیوم کشور را آغاز کرد،شاید هیچ کس تصور نمی کرد قرار است این شرکت چهل سال با همین ظرفیت و همین تکنولوژی به تولید آلومینیوم بپردازد.

اما چهل سال گذشت و کشور ما به عنوان آغازگر تولید آلومینیوم اولیه در خاورمیانه سالانه حدود 220 هزار تن آلومینیوم تولید می کند.در حالیکه کشورهای کوچک حاشیه خلیج فارس که بعد از ما وارد این صنعت شدند ،مثل امارات با 760 هزار تن و بحرین با 855 هزار تن در سال ،چند برابر ما آلومینیوم تولید و صادر می کنند و کشورهای دیگری همچون عربستان و قطر و عمان طی 5 سال آینده حدود 15 میلیارد دلار در این صنعت سرمایه گذاری خواهند کرد .

شرکت آلومینیوم ایران یا ایرالکو که با یک تکنولوژی قدیمی متعلق به پنجاه سال قبل به تولید آلومینیوم مشغول است،سالانه حد اکثر 120 هزار تن تولید داشته که با تعطیلی 70 دیگ احیای آن توسط اداره کل محیط زیست استان مرکزی در سال 1384 حدود 10 درصد تولید خود را هم از دست داد،اما کماکان توانسته به همراه آلومینیوم المهدی (عج) در بندر عباس حدود 100 هزار اشتغال این صنعت را حفظ نماید.

آلومینیوم المهدی در سواحل خلیج فارس در استان هرمزگان در سال 1369 کلنگ خورد اما در سال 77 با 8 دیگ افتتاح و در سال 84 توسط رییس جمهور وقت با ظرفیت کامل 110 هزار تن در سال افتتاح شد و بعد از حدود 15 سال به ظرفیت کامل رسید .

با اینکه ظرفیت تولید هر دو شرکت ایرالکو و المهدی تقریبا برابر است اما مقایسه سایر مشخصات آنها نکات جالبی را به همراه دارد .

الف)سرمایه ثبت شده آلومینیوم المهدی 108 میلیارد تومان و سرمایه ایرالکو 5/16 میلیارد تومان است،یعنی سرمایه المهدی حدودا 6 برابر بیشتر از ایرالکو اراک است.

ب)با وجود ظرفیت تولید یکسان،پرسنل ایرالکو یا شرکت آلومینیوم ایران معادل 3500 نفر و 5 برابر پرسنل المهدی است که به دلیل سابقه بیشتر شغلی،پرسنل ایرالکو حقوق و مزایای بیشتری از پرسنل المهدی دریافت می کنند.

ج)ایرالکو به دلیل تکنولوژی قدیمی،هزینه های زیادی بابت حقوق پرسنل و مصرف برق می پردازد و از سوی دیگر قرار گرفتن کارخانه در محدوده خوش آب وهوای شهر اراک و آلودگی زیست محیطی باعث اعتراضات فراوان شده که نتیجه این اعتراضات واقدامات اداره کل محیط زیست اراک ،باعث انتقال کارخانه ایرالکو به بیرون شهر و توقف تکنولوژی تولید قدیمی از پایان سال 86 خواهد شد.

چشم انداز سود آوری آلومینیوم ایران (ایرالکو)

1) طرح نوسازی آلومینیوم ایران با ظرفیت 110 هزار تن و تکنولوژی 200 kA (200 هزار آمپر) با سرمایه گذاری حدود 350 میلیارد تومانی در محل جدید شرکت و خارج از شهر اراک با حدود 80 درصد پیشرفت در حال اجراست که احتمالا از نیمه دوم سال 86 به مرحله بهره برداری خواهد رسید که در این صورت از آغاز سال 87 وضعیت جدیدی بر آلومینیوم ایران حکمفرما خواهد شد.

2) با انتقال کارخانه ایرالکو از شهر اراک به محل جدید ، محل قبلی کارخانه که در محدوده شهر و روبروی سازمان صدا و سیمای استان مرکزی قرار دارد ، ماهیت مسکونی پیدا می کند و ایرالکو می تواند با فروش حداقل 100 هکتاربه درآمدی حداقل 100 میلیارد تومانی دست یابد .

3) با افتتاح طرح نو سازی با تکنولوژی جدید حداقل 2500 نفر از 3500 پرسنل ایرالکو،مازاد تلقی و بازخرید خواهند شد که به غیر از سال اول پس از بازخرید این افراد ، در سالهای بعد هر سال حداقل ماهانه 5/1 میلیارد تومان به سود ایرالکو خواهد بود یعنی با سرمایه فعلی از محل باز خرید پرسنل مازاد حدو 1100 ریال در هر سال به سود هر سهم ایرالکو اضافه خواهد شد.

4)با وجود تعرفه و عوارض 4 درصدی که دولت از واردات شمش آلومینیوم اخذ می کند، تولیدات المهدی و ایرالکو در بازارهای داخلی و خصوصا از طریق بورس فلزات ، حدود 10 درصد گران تر از شمش خارجی یا قیمت آلومینیوم در بازار فلزات لندن ( lme ) به فروش می رسد که این عامل به همراه کمبود شمش آلومینیوم اولیه در بازارهای جهانی ،سود آوری ایرالکو را در آینده تضمین خواهد کرد .

5) مواد اولیه ایرالکو از آلومینای جاجرم در خراسان شمالی و بخشی هم از آلومینای وارداتی تامین می شود که با افزایش تولید آلومینای جاجرم از 160 هزار تن فعلی تا ظرفیت کامل 280 هزار تنی تا پایان سال 88،ایرالکو می تواند آلومینای بیشتری از داخل تهیه و ریسک تامین مواد اولیه خود را کاهش دهد.

ضمنا عقد قرارداد 99 ساله خرید مواد اولیه بوکسیت از کشور آفریقایی گینه و اجرایی شدن طرح تولید آلومینا از نفلین سیانیت در شهر کلیبر استان آذربایجان شرقی ظرف 4 سال آینده ، ریسک تامین مواد اولیه ایرالکو را کاملا برطرف خواهد کرد .

یاد آوری می شود از هر 4 کیلو گرم سنگ بوکسیت حدود 2 کیلوگرم آلومینا و از هر 2 کیلوگرم آلومینا یک کیلوگرم شمش آلومینیوم تولید می شوذ و ایرالکو برای تولید 110 هزار تن آلومینیوم به حداقل 220 هزار تن آلومینا نیاز دارد .

6) استقرار ایرالکو دراستان مرکزی باعث احداث حدود هزار واحد پایین دستی آلومینیوم و اشتغال حدوذ 100 هزار نفر در این صنعت شده که عموم واحدها به دلیل نزدیکی با ایرالکو و هزینه حمل و نقل کمتر، تمایل فراوانی به خرید محصولات ایرالکو دارند .

7) طی 3 سال گذشته ایرالکو فقط یک روز در سال 83 مورد معامله قرار گرفت و هر سهم 115 تومانی آن با یک جهش 217 درصدی به 350 تومان رسید و تا کنون هم معامله نشده است .

بدون لحاظ کردن پتانسیل های فراوان ارزندگی ایرالکو در سال های مالی آینده از جمله فروش محل فعلی کارخانه، کاهش هزینه برق به دلیل تکنولوژی جدید و کاهش هزینه های پرسنلی به دلیل کاهش تعداد پرسنل خط جدید و فقط با توجه به سود پیش بینی شده 197 تومانی و پوشش 87 درصدی طی 9 ماه سال 85 ؛ می توان قیمت عرضه هر سهم ایرالکو را حدود 1000 تومان پیش بینی کرد .